Hatırla, hatırla! Kasım’ın 5'ini hatırla! Patlamayı, ihaneti ve komployu…
Guy Fawkes… Ingiliz tarihinin en büyük vatan haini…36 yaşında idam edildi. Çünkü sistemin karşısındaydı. Çünkü aristokrasinin ve burjuvazinin çürümüslügünden ve halkı umursamamasından rahatsızdı. 16. yüzyılın sonları 17. yüzyılın başlarında, Ingiltere’de mezhep çatışmaları doruga ulaşmıstı . Ingiliz Kraliyeti, Britanya Katoliklerinin haklarını sınırlandırdı. Bu tarihten sonra Katolikler, devlete karsı ayaklanmalar tertip ettiler. Robert Catesby liderligindeki bir grup katolik, zamanın Ingiltere Kralı ve aynı zamanda Muhafazakar Protestan olan I. James’e suikast düzenleme kararı aldı. Yönetimi ve rejimi yıkmak isteyen 12 komplocu Westminster Sarayı’ndaki Ingiliz Parlamento binasını, o yılki aristokrasi zirvesinde havaya uçurmaya karar verdi. Binayı havaya ucurmak icin önce meclis binasının altındaki mahzen kiralandı ve buraya barut fıcıları yerlestirildi.
Ancak komploculardan birinin sarayda çalısan akrabasına o gün işe gelmemesini söyleyerek bilgi sızdırması sonucu komplo ortaya çıktı ve 5 kasım 1605 sabahı, bol miktarda barut fıçısıyla mahzende yakalanan komploculardan Guy Fawkes, bir anda Ingiltere tarihinin en büyük vatan haini ilan edildi. Aslında Fawkes, sadece bir görev adamıydı. Binayı ve binadakileri havaya uçururken kendisi de ölecekti. Fawkes, is üstünde yakalanınca, komplonun bas sorumlusu olarak görüldü.
Fawkes, 31 Ocak 1606’da gördügü iskencenin ardından, sarayın karşısında asılarak idam edildi ve vücudu parçalara ayrıldı. ‘Barut komplosu’ ise ülkenin tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. Protestan devlet adamlarını alt ederek halkı ayaklandırmayı hedefleyen olayı anarsi hareketlerinin öncüsü sayanlar oldugu gibi Fawkes’ın ona biçilen rolden uzakta koyu bir Katolik, olayın da dinlerle alakalı oldugunu savunanlar da var. Ama bir gerçek var ki; 17. yüzyılın bütün zorluklarına ve dönemin muhafazakar ve baskıcı rejimine ragmen böyle bir olay her yönüyle önemli bir baskaldırıydı. Fawkes istedigi tabloyu göremeden ölse de bu olayın degisimi getirdigi birçok tarihçinin altını çizdigi bir nokta. Günümüzde bile sokaklarda Fawkes’ı anan gösterilere ve ona atıfta bulunan duvar yazılarına rastlamak mümkün. Eylemin basarısızlıgı Ingiltere’nin birçok bölgesinde her 5 Kasım’da senliklerle kutlanır , Fawkes maskesi takılmıs kuklalar yakılsa da, Fawkes’ın anarsist ruhu hala Ingiltere’nin sokaklarında dolasıyor . Fawkes ve 5 Kasım gerçek anlamını ise Alan Moore’un kültlesen çizgi romanı ve James McTeigue’nin aynı adla sinemaya uyarladıgı ‘V for Vendetta’ ile buldu.
Moore çizgi romanında gelecekte diktatör rejim tarafından yönetilen Ingiltere’yi merkezine alarak bir basyapıt ortaya çıkardı. 1990 yılında yayınlanan politik çizgi roman “V for Vendetta” Guy Fawkes’a referansla ortaya çıktı. Çizgi romanın yaratıcıları V’yi 1980'ler Ingiltere’sinde Muhafazakâr Parti iktidarına karsı mücadele eden maskeli anarsist bir savasçı olarak tasarladılar. 2006 yılında Wachowski kardeslerin aynı isimle çektigi filmde de maske biraz daha elden geçirilerek son halini aldı. Filmin ardından maskeye ilk sahip çıkan aktivistler Anonymous hackerları oldu. Zaman içinde maskeler dünyanın dört yanında muhalif göstericilerin simgesi haline geldi. Özellikle son yıllardaki Isgal Et (Occupy) hareketlerinde maskelere yogun ilgi vardı. Maskeler, Arap Baharı olarak adlandırılan süreçte bazı Orta Dogu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki gösterilerde de kullanıldı.
Saat 11:05’te akrep ve yelkovan V işareti yapar ve 11 ve 5 rakamları demek 5 Kasım demektir.
No comments:
Post a Comment